In het weekend van 3 tot en met 5 september was het weer tijd voor wat inmiddels een jaarlijkse traditie wordt: het congres van de Vrije Bond. Met de enorme ledengroei van het afgelopen jaar beloofde het de grootste editie tot nu toe te worden. Corona gooide niet al teveel roet in het eten en verder zaten ook alle ingrediënten mee. Het werd een zonovergoten weekend propvol met discussies, gesprekken en gezelligheid. Wat volgt is een kort verslagje van een aantal activiteiten. Hopelijk zien we jou, lezer, volgend jaar (weer)!
Dit jaar waren er op vrijdagmiddag al heel wat mensen aanwezig. In de stralende zon zetten mensen hun tentjes op. Daarnaast werden de infostandjes (o.a. van AFA Nederland, Opstand, Fort van Sjakoo, Paperjam) goed bezocht.
Congresgangers kregen dit jaar de kans om elkaar al op vrijdag beter te leren kennen door een lijnenspel. Een standpunt innemen in de ruimte, daar kwam het op neer. Vrije Bondsleden houden over het algemeen (veel) meer van katten dan van honden. Dat hoeft wellicht niet te verbazen, net als het feit dat de Bond een behoorlijk belezen clubje blijkt te zijn (hoewel iedereen de balans tussen theorie en praktijk wel in het oog wilde houden). Er kwamen ook alvast wat stellingen over de discussiestukken aan bod, zodat de opwarming niet enkel sociaal, maar ook inhoudelijk was.
Vrijdagavond was het tijd voor een kampvuur. Ook werd er spontaan een anarchistische Dungeons & Dragons avond georganiseerd. Misschien is het wel tijd voor een anarchistische D&D-groep! Dat was trouwens maar één van de vele spontane initiatieven die tijdens het congres ontstonden.
Op zaterdag was het tijd voor het echte werk. De dag begon met een introductie van verschillende groepen binnen de Vrije Bond, waardoor iedereen meteen wat op de hoogte was van elkaars bezigheden. De eerste discussiesessie van het weekend ging over antispeciësisme. Dit jaar vonden alle besprekingen van de discussiestukken (in tegenstelling tot de concrete voorstellen) plaats in kleine groepjes. Zo kreeg iedereen voldoende kans om hun gedachten te formuleren en was het makkelijker om de diepte in te gaan. Na elke discussieronde werd er steeds even plenair teruggekoppeld aan de hand van post-its die de groepen hadden verzameld over zaken waarover ze het eens of oneens waren, of waarover ze meer zouden willen leren.
Wat betreft antispeciësisme waren de groepsconclusies heel uiteenlopend. Dat was anders bij de bespreking van diversiteit van tactieken en communicatie, waarover veel groepen wel dezelfde ideeën leken te hebben. Na een paar terugkoppelingen bleek al wel dat er veel meer te zeggen was dan in een kwartiertje gepropt kon worden. Bij deze dan ook een aanmoediging aan alle leden om de discussies voort te zetten – via Discord, ALV’s, de Buiten de Orde, lokale groepen…
Zaterdagnamiddag was het héél warm, maar het programma zat nog steeds goed vol. Er waren nog drie discussiemomenten over thema’s als het bereiken van een brede groep mensen, de groeiende ledenaantallen en het belang van voldoende financiële middelen. Een ‘luchtige’ afwisseling kwam er met de workshop ‘Street medics 101’ van AFA Nederland. Wie niet deelnam en toevallig langs de workshop liep, zal het een grappig gezicht gevonden hebben dat de helft van de deelnemers daar op eens met hun halve hoofd in het verband zat. Er waren gedurende het weekend trouwens nog meer van zulke workshops. Zo was het mogelijk om onder begeleiding en met materiaal in een boom te klimmen. Daarnaast gaf Partizan Leuven op zondag een kleine kickboksworkshop. Voor kinderen was er net als vorig jaar een speciaal programma voorzien dat goed in de smaak viel.
Op zaterdagavond was het dan eindelijk tijd voor de langverwachte pubquiz! Een hele hoop creatieve vragen en onderwerpen passeerden de revue, met grote hilariteit tot gevolg. Een greep uit de vragen: ‘Bedenk een naam voor de stroming die als vlag zwart-kliklaminaat heeft’ (anarcho-praxis), ‘Bedenk een slogan voor een demo tegen het onderbrengen van ouderen in een kinderboerderij’ (‘Geen bejaarden bij onze paarden’), ‘Hoeveel nieuwe groepen waren er afgelopen jaar binnen de Bond?’ (3) en ‘Wat is de naam van de broer van Ferdinand Domela Nieuwenhuis?’ (weet jij het, lezer?). De quiz maakte ook duidelijk dat de allerjongste generatie duidelijk het allerbeste is in snel stickers plakken!
Na de quiz snelden alle congresgangers naar binnen. Niet door het weer, er werd net een prachtige sterrenhemel zichtbaar, maar wel door wie daar op het podium stonden: Your Local Pirates! Ze speelden een hoop van hun nummers, steeds met evenveel enthousiasme en overtuiging. Afgaande op de sfeer en het geklap kon de zaal hun optreden meer dan waarderen. Dit jaar waren er vervolgens zelfs twee kampvuren waarrond éindelijk weer eens met kameraden kon worden bijgepraat.
Het opstaan heeft zondagochtend dan ook ongetwijfeld pijn gedaan bij sommigen. Toch waren er al best wat mensen aanwezig bij het eerste programmaonderdeel van de dag, de terugkoppeling van de caucussen. De dag ervoor hadden er caucussen plaatsgevonden op basis van thema’s en locaties. Al gauw bleek dat die enorm productief en motiverend geweest waren. De best bezochte caucus was de queercaucus, waar allerlei radicale plannen voor de toekomst besproken werden. Radicale perspectieven op het klimaat zullen ook meer uitgewerkt worden, en veel lokale groepen grepen de gelegenheid aan om te netwerken met andere groepen of alvast wat evenementen te plannen.
Daarna volgde er een vruchtbare laatste discussie in kleine groepjes over organisatievormen binnen de Vrije Bond en de samenwerking met niet-anarchistische organisaties en individuen. Het eerste plenaire onderdeel dat op de agendastond was het voorstel van Lepelfabriek om zich als antivalidistisch platform aan te sluiten bij de Vrije Bond. Mede dankzij de uitstekende presentatie en facilitatie van dit programmaonderdeel werd het voorstel met veel enthousiasme onthaald. Er gaat op een ALV nog besproken worden hoe dit precies in z’n werk zal gaan, maar de intentieverklaring om dit voorstel in de praktijk te brengen is er alvast.
Het voorstel rond functiegroepen werd ook positief onthaald. Na wat kleine aanpassingen werd dit voorstel unaniem aangenomen. Voortaan zal het duidelijker zijn hoe groepen als de SolKas, de Buiten de Orde en het secretariaat zich verhouden tot de bond als geheel.
Een zeer positief gevolg van al deze eensgezindheid was dat de ruimte in het programma voor hamerstukken niet benut hoefde te worden. Het laatste inhoudelijke deel van het congres was een leuke interactieve brainstormsessie over de Buiten de Orde. De mensen die zich bezig houden met de werving van leden die mee willen werken aan dit mooie blad, hebben ongetwijfeld een hoop stop tot nadenken.
Het congres sloot af met een evaluatie waarbij elke deelnemer een ’tip’ en een ’top’ deelde. De tips gingen vooral over de volheid van het programma, dat volgend jaar wel wat meer lucht kan gebruiken. Maar er waren toch vooral veel tops, want mensen hadden er enorm van genoten om een paar dagen met kameraden samen te leven en te discussiëren. Enorm veel mensen hebben mooie bijdrages geleverd aan dit succes: door een workshop te geven, een discussiestuk te schrijven, de reader te designen of te versturen, door te koken (het eten van Le Sabot was zoals altijd weer heerlijk), door te poetsen, door gewoon aanwezig te zijn… Het is geweldig om te zien waar de Vrije Bond toe in staat is!
De congresvoorbereidingsgroep zoekt nog naar nieuwe leden. Lijkt het je wel wat om bij te dragen aan de organisatie van het congres? Stuur dan een mailtje naar vrijebondcongres@riseup.net. Als je nog feedback hebt die je met de groep van dit jaar wilt delen, is die ook heel erg welkom via dat mailadres.